Özne, bir cümlede yapılan işi (fiili) gerçekleştiren veya hakkında bilgi verilen kişi, hayvan veya nesnedir. Temelde, cümlenin "kim" veya "ne" sorusuna cevabıdır.
Öznenin Temel Özellikleri:
Cümlede İşi Yapar: Eylemi gerçekleştiren unsur öznedir. Örneğin, "Ayşe kitap okuyor" cümlesinde "Ayşe" öznesidir ve okuma eylemini gerçekleştirir.
Hakkında Bilgi Verilir: Cümlede özne hakkında bir nitelik, durum veya özellik belirtilebilir. Örneğin, "Kitap çok ilginçti" cümlesinde "Kitap" öznesidir ve hakkında "ilginç" olduğu bilgisi verilir.
Temel Öge: Özne, bir cümlenin temel ögelerindendir ve genellikle yüklemle doğrudan ilişkilidir.
Özne Türleri:
Açık Özne: Cümlede açıkça belirtilen öznedir. Örneğin, "Ben sinemaya gideceğim" cümlesindeki "Ben" açık öznedir.
Gizli Özne: Cümlede açıkça belirtilmeyen, ancak yüklemdeki şahıs ekinden anlaşılan öznedir. Örneğin, "Sinemaya gideceğim" cümlesindeki özne "Ben"dir, ancak cümlede yazılmaz. Gizli özneler için Gizli Özne sayfasına bakabilirsiniz.
Örtülü Özne: Edilgen çatılı fiillerde, işi yapanın kim olduğu belli olmayıp, dolaylı tümleç içerisinde belirtilen öznedir. Örneğin, "Hırsız polis tarafından yakalandı" cümlesinde "hırsız" örtülü öznedir.
Sözde Özne: Edilgen çatılı fiillerde, işi yapan değil, işten etkilenen öznedir. Örneğin, "Elmalar toplandı" cümlesinde "Elmalar" sözde öznedir. Sözde Özne hakkında detaylı bilgi için tıklayın.
Özne Nasıl Bulunur?
Önemli Not: Özne her zaman cümlenin başında bulunmak zorunda değildir. Cümlenin farklı yerlerinde de bulunabilir.
Örnekler:
Ne Demek sitesindeki bilgiler kullanıcılar vasıtasıyla veya otomatik oluşturulmuştur. Buradaki bilgilerin doğru olduğu garanti edilmez. Düzeltilmesi gereken bilgi olduğunu düşünüyorsanız bizimle iletişime geçiniz. Her türlü görüş, destek ve önerileriniz için iletisim@nedemek.page